Procedura Niebieskie Karty

Co to jest procedura „Niebieskie Karty”?

Wszczęcie procedury „Niebieskie Karty” jest działaniem interwencyjnym podejmowanym w celu przerwania sytuacji kryzysowej, jaką jest przemoc w rodzinie. Do podjęcia tej interwencji zobowiązani są przedstawiciele: ośrodka pomocy społecznej, policji, ochrony zdrowia, oświaty i gminnych komisji rozwiązywania problemów alkoholowych. Interwencyjny charakter procedury najbardziej jest widoczny w początkowej fazie jej realizacji, a także przy każdym kolejnym zdarzeniu przemocy w rodzinie, której ona dotyczy. W sytuacji ustabilizowania się sytuacji przemocy w rodzinie, realizacja procedury przyjmuje charakter pomocowy.

Co oznacza wszczęcie procedury „Niebieskie Karty”?

Wszczęcie procedury „Niebieskie Karty” następuje poprzez wypełnienie formularza „Niebieska Karta – A”. Procedura „Niebieskie Karty” nie jest postępowaniem w rozumieniu ani Kodeksu postępowania cywilnego, ani Kodeksu postępowania karnego czy też Kodeksu postępowania administracyjnego. Jest to bowiem szereg czynności podejmowanych w celu udzielenia wsparcia i pomocy osobie co do której istnieje podejrzenie, że jest dotknięta przemocą w rodzinie, jak również udzielenie potrzebnego wsparcia (np. terapeutycznego) osobie, co do której istnieje podejrzenie że stosuje przemoc w rodzinie.

Procedura Niebieskie Karty

Jaki jest cel objęcia rodziny procedurą „Niebieskie Karty”?

Celem głównym wdrożenia w rodzinie procedury „Niebieskie Karty” jest ochrona zdrowia i życia osób doznających przemocy, zadbanie o ich bezpieczeństwo. Szczególnie istotne jest to w przypadku, gdy przemocy doznają dzieci lub inne osoby zależne – z niepełnosprawnością, osoby starsze i chore.

Dlaczego „Niebieskie Karty”?

Procedura „Niebieskie Karty” składa się z 4 formularzy:

Formularz „Niebieska Karta – A” – wypełnienie tego formularza wszczyna procedurę, a w przypadku kolejnych zdarzeń występowania przemocy w rodzinie w toku trwania procedury – dokumentuje te zdarzenia.

niebieska karta_wzór A

Pobierz wzór formularza „Niebieska Karta – A”

Formularz „Niebieska Karta – B” – stanowi swoiste pouczenie dla osób dotkniętych przemocą w rodzinie, które przekazuje się tej osobie po wypełnieniu formularza „Niebiska Karta – A”. Formularza „Niebieska Karta — B” nie przekazuje się osobie, wobec której istnieje podejrzenie, że stosuje przemoc w rodzinie.

niebieska karta_wzór B

Pobierz wzór formularza „Niebieska Karta – B”

Formularz „Niebieska Karta – C” – wypełnia się na posiedzeniu członków zespołu interdyscyplinarnego lub grupy roboczej w obecności zaproszonej osoby, co do której istnieje podejrzenie, że jest dotknięta przemocą w rodzinie, dokonując analizy sytuacji rodziny i ustalając plan pomocy dla tej osoby.

niebieska karta_wzór C

Pobierz wzór formularza „Niebieska Karta – C”

Formularz „Niebieska Karta – D” – wypełniają członkowie zespołu interdyscyplinarnego lub grupy roboczej w obecności osoby, wobec której istnieje podejrzenie, że stosuje przemoc w rodzinie. 

niebieska karta_wzór D

Pobierz wzór formularza „Niebieska Karta – D”

Wszczęta procedura Niebieskie Karty przekazywana jest do Zespołu Interdyscyplinarnego.

Co to jest Zespół Interdyscyplinarny ds. Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie?

Zespół Interdyscyplinarny został powołany na mocy Ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie przez Prezydenta Wrocławia, a jego funkcjonowanie zostało określone Uchwałą Rady Miasta Wrocławia.

Zespół Interdyscyplinarny jest jednym z najistotniejszych elementów systemu przeciwdziałania przemocy. W skład Zespołu Interdyscyplinarnego wchodzą specjaliści z różnych dziedzin. We Wrocławiu są to przedstawiciele Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej, Policji, Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, Departamentu Edukacji Urzędu Miejskiego Wrocławia, Wrocławskiego Centrum Zdrowia, Sądu Okręgowego, w tym Zespołów Kuratorskiej Służby Sądowej, Prokuratury Okręgowej oraz organizacji pozarządowej – Stowarzyszenia INTRO.

Zespół Interdyscyplinarny tworzy grupy robocze w składzie adekwatnym do sytuacji rodziny, która wynika z formularza „Niebieska Karta – A”.

Co to jest Grupa Robocza?

Grupa robocza jest to zespół specjalistów indywidualnie dobrany do sytuacji rodziny, która została objęta procedurą „Niebieskie Karty”. W jej skład wchodzą zawsze dzielnicowy i pracownik socjalny. W przypadku rodzin, w których są dzieci, do grupy roboczej włączani są przedstawiciele oświaty, asystenci rodziny (w przypadku, gdy rodzina korzysta z takiego wsparcia), zdarza się, że przedstawiciele ochrony zdrowia. Jeżeli w rodzinie występują problemy uzależnień i współuzależnieni do grupy roboczej powołuje się przedstawiciela Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych lub innych
specjalistów ds. uzależnień. W rodzinach objętych nadzorem lub dozorem kuratora, wchodzi on w skład utworzonej grupy. W każdej opisanej sytuacji prace grupy koordynuje i organizuje Lider grupy
roboczej.

Kto to jest Lider grupy roboczej?

Liderem grupy roboczej jest to pracownik socjalny, specjalista w dziedzinie przeciwdziałania przemocy w rodzinie.

Jaki jest cel utworzenia grupy roboczej?

Celem utworzenia grupy roboczej jest udzielenie pomocy osobie/rodzinie w kryzysie w indywidualnym przypadku. W pierwszym etapie realizacji procedury „Niebieskie Karty” pomoc ta ma charakter interwencyjny, w późniejszym są to działania postinterwencyjne, czyli takie, które wzmacniają i wspierają osobę/rodzinę dotkniętą przemocą.

Co robi grupa robocza?

Grupa robocza analizuje sytuację rodziny i dzieli pomiędzy swoich członków zadania, które należy zrealizować na rzecz tej rodziny w ramach kompetencji służbowych każdego z nich. Grupa robocza to
interdyscyplinarny zespół specjalistów z różnych dziedzin.
Członkowie grupy roboczej dokonują podziału zadań zgodnie z posiadanymi kompetencjami. Zadania te są realizowane przez nich w ramach wykonywanych obowiązków służbowych.
Każdy z członków grupy realizuje zadania zgodnie z posiadanymi kompetencjami, np.:

  • Dzielnicowy: realizuje zadania wynikające z Ustawy o Policji oraz innych aktów prawnych regulujących wykonywanie przez niego obowiązków w ramach pełnionej służby.
  • Przedstawiciel oświaty: realizuje zadania wynikające z aktów prawnych regulujących wykonywanie przez niego obowiązków służbowych.
  • Pracownik socjalny: realizuje zadania wynikające z Ustawy o pomocy społecznej.
  • Przedstawiciel KRPA: realizuje zadania wynikające z Ustawy o wychowaniu w trzeźwości.

Podział zadań dla poszczególnych członków grupy roboczej zostaje zawarty w planie pomocy rodzinie.

Dlaczego interdyscyplinarna współpraca jest ważna?

Brak planu pomocy, współpracy i spójności zadań nie przyniesie oczekiwanego efektu, jakim jest ustanie przemocy i poprawa sytuacji rodziny, szczególnie osób doświadczających przemocy.
W realizacji procedury „Niebieskie Karty” niezwykle istotna jest współpraca pomiędzy członkami grupy roboczej wzajemnie oraz pomiędzy członkami grupy a osobą doznającą przemocy i stosującą przemoc. Realizacja procedury „Niebieskie Karty” oparta jest o zasadę współpracy. Brak współpracy ze strony członków rodziny objętych procedurą „Niebieskie Karty” nie wstrzymuje prac grupy roboczej.
W sytuacji, gdy rodzina podejmie współpracę z grupą roboczą przy realizacji założonego planu pomocy i zostanie on zrealizowany, a przemoc ustanie będzie możliwe zakończenie procedury „Niebieskie
Karty”.

Co to są posiedzenia grupy roboczej?

Każdy z członków grupy realizuje swoje zadania w ramach obowiązków służbowych. W określonych odstępach czasu członkowie grupy roboczej spotykają się w ramach interdyscyplinarnej współpracy na posiedzeniach grupy w celu wymiany informacji, omówienia bieżącej sytuacji rodziny oraz realizacji zadań. Posiedzenia grupy roboczej są częścią działań podejmowanych przez jej członków. Na posiedzenia grupy roboczej zapraszana jest osoba doznająca przemocy i wzywana jest osoba
stosująca przemoc.

Czy osoba pokrzywdzona przemocą i sprawca przemocy uczestniczą w posiedzeniach grupy roboczej jednocześnie?

Posiedzenia grupy roboczej z udziałem osoby doznającej przemocy i stosującej przemoc zawsze odbywają się w innym terminie. Nie ma możliwości, by osoby te uczestniczyły w posiedzeniu grupy jednocześnie.

Czy wszczęcie procedury „Niebieskie Karty” niesie za sobą jakiekolwiek korzyści?

Rodzina objęta procedurą „Niebieskie Karty” otrzymuje kompleksową pomoc specjalistów z różnych dziedzin. Jest to pomoc psychologiczna, prawna, socjalna. Działania grupy roboczej kierowane są zarówno do osób pokrzywdzonych przemocą, jak i stosujących przemoc. Niewątpliwą korzyścią z realizacji procedury „Niebieskie Karty” jest indywidualne podejście do każdej rodziny i udzielenie konkretnej pomocy.

Czy dzielnicowy i pracownik socjalny muszą przychodzić do domu, tam gdzie jest procedura „Niebieskie Karty”?

Tak. Prace grupy roboczej polegają między innymi na wizytowaniu miejsca zamieszkania rodziny oraz sprawdzaniu jej sytuacji pod kątem występowania przemocy i jej nasilenia. Takie wizyty odbywają się zazwyczaj raz na miesiąc.

Czy mąż może założyć „Niebieską Kartę” żonie, czy tylko żona mężowi?

Procedura „Niebieskie Karty” zostaje wszczęta przez przedstawiciela uprawnionej do tego instytucji w przypadku powzięcia informacji o podejrzeniu występowania przemocy w rodzinie. Procedurę wszczyna się bez zgody osoby doznającej przemocy. Nie istnieje w związku z tym możliwość, by to żona założyła mężowi procedurę „Niebieskie Karty” lub odwrotnie. Procedura prowadzona jest w rodzinie, a nie przeciwko konkretnej osobie.

Co oznacza interwencja w przypadku procedury „Niebieskie Karty”?

W ramach wszczętej procedury „Niebieskie Karty” możliwe są przykładowe interwencje:

  • Wydanie przez Policję lub Żandarmerię Wojskową dla osoby stosującej przemoc
    natychmiastowego nakazu opuszczenia mieszkania i zakazu zbliżania się do niego;
  • Skierowanie osoby stosującej przemoc do Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w celu
    objęcia jej procedurą nałożenia obowiązku leczenia odwykowego;
  • Zawiadomienie Prokuratury lub Policji o podejrzeniu popełnienia przestępstwa w związku ze stosowaniem przemocy w rodzinie;
  • Udzielnie osobie doznającej przemocy bezpłatnego schronienia w Ośrodku Interwencji Kryzysowej;
  • W związku z zagrożeniem zdrowia i życia dziecka w wyniku występowania przemocy w rodzinie interwencyjne odebranie go z rodziny i umieszczenie u innego, niezamieszkującego wspólnie
    członka rodziny lub w pieczy zastępczej;
  • Zawiadomienie Sądu Rodzinnego o niepokojącej sytuacji dzieci;

Gdzie można dowiedzieć się więcej o procedurze „Niebieskie Karty”?

Więcej o procedurze „Niebieskie Karty” można dowiedzieć się z webinaru, którego organizatorem w ramach VII Wrocławskiej Kampanii Przeciwdziałania Przemocy „Biała Wstążka” oraz „Wrocław BEZ Przemocy” było Stowarzyszenie INTRO.

Link do webianru:

https://www.youtube.com/watch?v=ExHF_siNqww&fbclid=IwAR0G_ZuAPDKkxb2M1F3Rf-
1WPkDYl_1YJg49lKUpobZ4s1XUDGdh4YpfEi4

Pytania dotyczące procedury można kierować w wiadomościach do strony Kampania „Biała Wstążka” Wrocław na Facebooku.

Link: https://www.facebook.com/bialawstazkawroclaw
lub na skrzynkę e-mail: zi@mops.wroclaw.pl